Gevoelig voor licht of geluid? Voor aanraking of geur? Heb je veel tijd voor jezelf nodig om weer bij te komen? Trek je je het liefst terug na een drukke dag? Dan zou het wel eens kunnen dat je hoogsensitief of hooggevoelig bent.
De woorden hoogsensitief en hooggevoelig worden meestal door elkaar gebruikt. Ik gebruik zelf de term hooggevoelig het liefst omdat die term me meer duidelijkheid geeft.
Mensen die hooggevoelig zijn:
krijgen meer prikkels binnen en verwerken deze dieper. Denk dan aan een gevoeligheid voor licht, geluid en aanraking.
hebben scherper afgestelde voelsprieten en pikken sneller de sfeer in een ruimte op of voelen de emoties van anderen beter aan.
empathischer en kunnen zich goed inleven in een ander.
vaak erg creatief (in denken of in schilderen, tekenen etc.)
Als je hooggevoelig bent dan heb je geen aandoening en je bent ook niet ziek. Hooggevoelig zijn is een persoonskenmerk. Eentje die soms heel erg lastig kan zijn. Ongeveer 15 tot 20% van de mensen is hooggevoelig. Velen van hen zijn zich hier echter niet van bewust. Het uit zich dan ook bij iedereen weer net wat anders. Er is geen lijstje wat iedereen die hooggevoelig is helemaal af kan vinken.
HSP testen
Het internet staat vol met allerlei tests om te bepalen of je hooggevoelig bent of niet. Van hele uitgebreide tests tot een checklist van 5 kenmerken waar je ja of nee op moet antwoorden. De meeste mensen zullen wel op enkele stellingen en kenmerken 'ja' kunnen antwoorden. Er is echter geen gestandaardiseerde test om te bepalen of je hooggevoelig bent of niet. En is dat nou ook echt belangrijk? Heb je het 'label' echt nodig?
Check in
Een test doen kan het e.e.a. verklaren maar in de praktijk heb je er meer aan als je regelmatig incheckt bij jezelf. Als je het jezelf aanleert om in het dagelijks leven bewuster naar jezelf te kijken, dan krijg je alle informatie die je nodig hebt.
Wat voel je in je lijf? Welke emoties heb je en welke gedachten ploppen op? Combineer deze informatie met elkaar en je weet hoe het ervoor staat en wat er nodig is. Daarnaar luisteren is dan een volgende stap (en soms ontzettend lastig). Begin de dag met een check-in. Hoe ben je opgestaan? Heb je goed geslapen of juist niet? Gedurende de dag kom je op je werk, op school of thuis in situaties terecht die je mogelijk energie kosten of ervoor zorgen dat je je even minder goed voelt. Het is niet verkeerd om ook dan even bij jezelf na te gaan hoe het met je gaat en wat je nodig hebt. En wat maakt eigenlijk dat je even niet op je gemak bent? Is de sfeer gespannen? Merk je dat je gezelschap bepaalde vibes afgeeft? Hangt er een vervelende geur of flikkert er een lamp?
Ik raak makkelijk 'touched out'. Een knuffel, een kus, een aanraking triggert iets in me. Elke cel in mijn lijf schreeuwt om afstand. Na een drukke werkdag of een dag met de kinderen is elke aanraking me teveel. Ik moet me dan echt even terugtrekken, al is het maar 5 minuten, maar liefst breng ik de hele avond in rust door.
Een korte break bijvoorbeeld of de mensen om je heen vertellen dat het even teveel is of dat je ergens last van hebt, kan je helpen. Er zijn steeds meer mensen bekend met de termen hoogsensitief en hooggevoelig dus aangeven dat je ergens last van hebt, is zo gek nog niet. Je creëert voor jezelf op deze manier ruimte en begrip. Waarschijnlijk geeft het je net genoeg ruimte om de vergadering uit te zitten of het voorkomt dat je uit je slof schiet tegen je kinderen. Die felle lamp kan gewoon uit en het volume van de tv kan zachter.
Aan het eind van je dag kun je ook gerust een laatste keer inchecken bij jezelf. Hoe voel je je nu? Waar heb je behoefte aan? Hoe ben je omgegaan met de situaties vandaag die veel van je vroegen of waar je gespannen op reageerde?
Hooggevoelig zijn heeft voor- en nadelen
Hooggevoelig zijn is vaak erg lastig. Zeker als je weinig mogelijkheid hebt gedurende de dag om jezelf even terug te trekken, om op te laden. Want dit is echt hard nodig met al die prikkels die je op een dag te verwerken hebt. De wereld is chaotisch, luidruchtig en vraagt veel van je. Als hooggevoelige ben je misschien ook wat eerder uit het veld geslagen dan iemand die niet hooggevoelig is. Je maakt je al snel zorgen en gaat makkelijk je grenzen over. Vergeet ook niet hoeveel energie een normale dag je kost dus de kans dat je batterij vaker of eerder leeg is, is vrij groot.
Hooggevoelig? Dat is handig!
Ben je hooggevoelig dan zijn er echter ook zeker voordelen. Je stemt vaak makkelijk af op een ander en kan je goed inleven. Je ziet dan ook regelmatig dat mensen die hooggevoelig zijn, werken in de hulpverlening. Ben je hooggevoelig dan kun je vaak makkelijk alleen zijn en streef je naar rust en regelmaat. Structuur en duidelijkheid helpen je en laat dat nou iets zijn waar de meeste mensen goed bij gedijen. Mensen die hooggevoelig zijn, hebben vaak een groot verantwoordelijkheidsgevoel, zijn trouw en loyaal. Prachtige eigenschappen die (vooral voor anderen) veel opleveren. Voor jezelf kan dit nog wel eens een probleem zijn. Want schiet je door in deze eigenschappen en ga je je grenzen over, dan liggen stressklachten of mogelijk een burn-out op de loer.
Self-care
Goed voor jezelf zorgen is voor iedereen belangrijk maar voor iemand die hooggevoelig is, is het essentieel. Luister je niet naar je lijf en naar je gevoel, trek je niet op tijd aan de bel en geef je je grenzen niet aan, dan kan die gevoeligheid je akelig in de weg zitten met alle gevolgen van dien.
Dus......
Check in bij jezelf bij de start van de dag, gedurende de dag en voordat je gaat slapen. Communiceer met je omgeving over hoe het met je gaat en waar je behoefte aan hebt (wandeling, kopje thee, sporten, boek lezen etc.). Je hebt geen controle over je omgeving maar wel over hoe jij voor jezelf zorgt.
Comentários